Systemy ochrony patentowej zapewniają niektórym znakom towarowym szczególny zakres ochrony. Chodzi tu głównie o znaki towarowe posiadające przymiot renomy i/lub powszechnej znajomości.
Zgodnie z przepisami ustawy prawo własności przemysłowej ochrona wynikająca z rejestracji znaku towarowego działa od daty zgłoszenia znaku towarowego do rejestracji. Strona zainteresowana w odmowie rejestracji znaku późniejszego musi dać Urzędowi Patentowemu wyraźny asumpt, by zgłoszony znak nie otrzymał rejestracji. Dotyczy to także właściciela znaku renomowanego lub powszechnie znanego, który powinien złożyć sprzeciw wobec późniejszego cudzego zgłoszenia do ochrony znaku podobnego. Urząd Patentowy po uznaniu takiego sprzeciwu za zasadny odmawia udzielenia prawa ochronnego. Jest to zgodne ze zmianami w procedurze udzielania ochrony na znaki towarowe, jakie zaszły w ostatnich latach.
Bez aktywności podmiotu zainteresowanego w odmowie udzielenia prawa ochronnego na późniejszy znak towarowy podobny, znak ten otrzyma rejestrację i będzie ją utrzymywał w miarę opłacania kolejnych 10-letnich okresów ochrony, a właściciel czerpać będzie korzyści zarówno zawodowe jak i majątkowe z faktu posiadania prawa wyłącznego. Konieczność reakcji dotyczy również właścicieli znaków uznanych za renomowane lub powszechnie znane. Właściciel takiego znaku, zainteresowany odmową rejestracji musi złożyć sprzeciw wobec późniejszego cudzego zgłoszenia znaku podobnego. Urząd Patentowy po uznaniu takiego sprzeciwu za zasadny odmawia udzielenia prawa ochronnego. Jest to zgodne ze zmianami w procedurze udzielania ochrony na znaki towarowe, jakie zaszły w ostatnich latach.
Poprzednio Urząd Patentowy odmawiając udzielenia prawa ochronnego brał pod uwagę przesłanki bezwzględne i przesłanki względne. Te pierwsze nadal są brane pod uwagę przez Urząd Patentowy. Te drugie wynikały z podobieństwa do wcześniej zarejestrowanych znaków towarowych. Niezależnie czy właściciel takiego wcześniejszego znaku towarowego istniał czy też zaprzestał działalności dawno temu. Trzeba pamiętać, że znak towarowy rejestruje się na okres 10-letni. W tym czasie firma posiadająca znak towarowy wcześniejszy może zaprzestać działalności lub zmienić kierunek swojej aktywności. Zdarzało się, że realną przeszkodą dla rejestracji znaku towarowego był znak, który już nie miał właściciela. Obecnie wymagana jest aktywność właściciela wcześniejszego znaku towarowego, na przykład w postaci sprzeciwu, aby Urząd Patentowy pochylił się nad względnymi przesłankami odmowy dla późniejszego podobnego zgłoszenia.
Dotyczy to także właścicieli wcześniejszych znaków towarowych renomowanych, a także powszechnie znanych. Te dwie kategorie znaków towarowych mogą się kumulować, ale niekoniecznie. Są znaki towarowe powszechnie znane, ale nie mające renomy. Słowo „Syrena” jako oznaczenie samochodu było, a może i jest nadal, powszechnie znane, ale o renomie, wynikającej z jakości tego wyrobu, trudno mówić.
Z kolei znak towarowy „Rolex” niewątpliwie charakteryzuje się i renomą i powszechną znajomością. Z tego właśnie powodu Urząd Patentowy odmówił ochrony znakowi towarowemu „Rolex” na rzecz producenta rolet okiennych który uzasadniał, że je także eksportuje i stąd nazwa rol-ex czyli rolex. Zgłoszenie nastąpiło w roku 1995.
Na tym przykładzie można pokazać jak szerokiej ochrony doznają znaki towarowe renomowane lub/i powszechnie znane. Znak towarowy „Rolex” jest oznaczeniem wyrobów jubilerskich, w szczególności zegarków. Rolety okienne nie są towarami podobnymi do zegarków, a więc zasada specjalizacji w przypadku zwykłego, nie renomowanego znaku towarowego, pozwoliłaby na ostateczną rejestrację obu takich znaków towarowych. Poza podobieństwem znaku towarowego dla odmowy ochrony musi być bowiem spełniony warunek podobieństwa towarów/usług oznaczanych oboma znakami. W tym zakresie między oboma znakami „Rolex” nie ma kolizji. Zegarki i rolety okienne nie są towarami podobnymi. Osoba poszukująca rolet nie wejdzie do sklepu z zegarkami i na odwrót. Nie będzie więc wprowadzona w błąd co do pochodzenia tych towarów. Oba znaki towarowe nie wprowadzą więc klienta w błąd.
Ale to jedynie gdy mamy do czynienia ze „zwykłymi” znakami towarowymi, z których żaden nie ma przymiotu renomy i/lub powszechnej znajomości. W tym konkretnym przypadku można dziś przyjąć, że wcześniejszy znak „Rolex” ma w opinii klientów renomę, wynikającą z powszechnej wiedzy o niezawodności i jakości zegarków tej marki. Ta renoma, może przenieść się na inne wyroby, na przykład na rolety, co byłoby nieuzasadnioną korzyścią dodaną producenta rolet. Idąc dalej, jeżeli okazałoby się, że te rolety nie są najwyższej jakości, ta niska jakość mogłaby przenieść się na markę zegarków i spowodować odwrócenie się części klienteli firmy „Rolex”.
W ten sposób wyraża się szczególny zakres ochrony przyznawany przez ochronę patentową znakom towarowym renomowanym i/lub powszechnie znanym, o czym na początku tego materiału. Do tych znaków towarowych nie stosuje się zasady specjalizacji, a więc nie stosuje się wymogu podobieństwa towarów i/lub usług, poza wymogiem podobieństwa samych znaków towarowych.
Jednakże właściciel znaku towarowego renomowanego i/lub powszechnie znanego musi tę renomę lub powszechną znajomość swojego znaku towarowego wykazać, składając sprzeciw co do zgłoszenia przez inny podmiot znaku towarowego podobnego. Urząd Patentowy za niego tego nie wykona.
W opisanym przypadku znaku towarowego „Rolex” ostatecznie, po szeregu sprawach spornych, nastąpiło prawomocne udzielenie ochrony, także na rzecz producenta rolet. Dlaczego tak się stało postaramy się odpowiedzieć w kolejnym materiale. Nie zmienia to jednak wskazanej wyżej reguły wzmocnionej ochrony dla znaków towarowych renomowanych i/lub powszechnie znanych.